આચાર્ય ચાણક્યે નીતિ શાસ્ત્રમાં એક શ્લોક દ્વારા આવા 5 લોકોનો ઉલ્લેખ કર્યો છે, જેમના પર તેમણે ક્યારેય વિશ્વાસ ન કરવાની સલાહ આપી છે. તેમના પર વિશ્વાસ કરવાથી આપણું જીવન જોખમમાં મુકાઈ શકે છે.
આચાર્ય ચાણક્ય કોઈ સામાન્ય વ્યક્તિ નહોતા. તે કિંગમેકર હોવાની સાથે સાથે એક મહાન રાજકારણી, રાજદ્વારી, અર્થશાસ્ત્રી અને તીક્ષ્ણ બુદ્ધિ ધરાવતા સમાજશાસ્ત્રી હતા. આચાર્યની તીક્ષ્ણ બુદ્ધિનું પરિણામ હતું કે તેમણે એક સામાન્ય બાળકને ભારતનો સમ્રાટ બનાવ્યો અને સમગ્ર નંદ વંશનો નાશ કર્યો. આચાર્ય એક કુશળ શિક્ષક પણ હતા.
તક્ષશિલા વિશ્વવિદ્યાલયમાં શિક્ષક તરીકે તેમણે તમામ શિષ્યોનું ભવિષ્ય ઉજ્જવળ બનાવ્યું અને ત્યાં રહીને તમામ રચનાઓ કરી. તેમાંથી એક નીતિ શાસ્ત્ર છે, જેને ચાણક્ય નીતિ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આચાર્ય ચાણક્ય દ્વારા રચિત નીતિ શાસ્ત્ર આજે પણ લોકોમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. આ પુસ્તકમાં જીવન વ્યવસ્થાપન સંબંધિત તમામ બાબતો શીખવવામાં આવી છે. આ પુસ્તકના એક શ્લોકમાં આચાર્યએ 5 લોકો પર વિશ્વાસ ન કરવાની સલાહ આપી છે. તેમના વિશે જાણો.
नदीनां शस्त्रपाणीनां नखीनां श्रृंगीणां तथा
विश्वासो नैव कर्तव्य: स्त्रीषु राजकुलेषु च
1. આ શ્લોક દ્વારા, આચાર્યએ નદીના પુલનો પ્રથમ ઉલ્લેખ કર્યો છે. આચાર્યએ કહ્યું કે જે નદીઓના પુલ કાચા છે તે નદીઓ પર ચાલવાનો પ્રયાસ કરવો મૂર્ખતા છે. આવા પુલો વિશ્વસનીય નથી હોતા. તેના કારણે આપણું જીવન પણ જોખમમાં આવી શકે છે.
2. જેની પાસે હથિયારો છે, તે લોકો પર પણ વિશ્વાસ ન કરવો જોઈએ. આવા લોકો પોતાના સ્વાર્થ માટે કે ગુસ્સે થઈને તમને ગમે ત્યારે મારી શકે છે. આવા લોકો સાથે હંમેશા સાવચેત રહો.
3. એવા પ્રાણીઓ પર ક્યારેય વિશ્વાસ ન કરો જેમના શિંગડા તીક્ષ્ણ હોય, જેમના મોટા નખ હોય. પ્રાણીઓમાં મનુષ્યો જેટલી બુદ્ધિ હોતી નથી. તેઓ ભડકી શકે છે અને કોઈપણ સમયે તમારા પર હુમલો કરી શકે છે.
4. જે મહિલાઓનો સ્વભાવ ચંચળ હોય છે, તેઓ ક્યારેય એક વસ્તુને વળગી શકતી નથી. તેના વિચારો ક્ષણે ક્ષણે બદલાતા રહે છે. આવી મહિલાઓ સાથે હંમેશા ધ્યાન રાખવું જોઈએ. જો તેઓ ખોટા વ્યક્તિના સંપર્કમાં આવે છે, તો તેઓ તમને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
5. સરકારી સેવાઓ સાથે જોડાયેલા લોકો દરેક બાબતમાં તેમનો લાભ જુએ છે. હંમેશા તેમની સાથે સાવચેત રહો અને તેમની સાથે ક્યારેય ગુપ્ત વાતો શેર ન કરો, નહીંતર તેઓ તમારી સામે તેનો ઉપયોગ કરીને તમને મુશ્કેલીમાં મૂકી શકે છે.