કથક સમ્રાટ પંડિત બિરજુ મહારાજ નથી રહ્યા, 83 વર્ષની વયે હાર્ટ એટેકથી અવસાન

જાણીતા કથક નૃત્યાંગના અને પદ્મ વિભૂષણ પુરસ્કાર વિજેતા પંડિત બિરજુ મહારાજનું 83 વર્ષની વયે હૃદયરોગના હુમલાથી અવસાન થયું છે. તેમનું સાચું નામ પંડિત બ્રીજમોહન મિશ્રા હતું. કથક નૃત્યાંગના ઉપરાંત તેઓ શાસ્ત્રીય ગાયક પણ હતા.



પ્રખ્યાત કથક નૃત્યાંગના અને પદ્મ વિભૂષણ એવોર્ડ વિજેતા પંડિત બિરજુ મહારાજનું 83 વર્ષની વયે હાર્ટ એટેકના કારણે અવસાન થયું છે . તેમણે દિલ્હીમાં તેમના નિવાસસ્થાને અંતિમ શ્વાસ લીધા. લખનૌ ઘરાનાના બિરજુ મહારાજનો જન્મ 4 ફેબ્રુઆરી 1938ના રોજ થયો હતો. તેમનું સાચું નામ પંડિત બ્રીજમોહન મિશ્રા હતું. કથક નૃત્યાંગના ઉપરાંત તેઓ શાસ્ત્રીય ગાયક પણ હતા. બિરજુ મહારાજે કથક નૃત્યને નવી ઊંચાઈઓ આપી છે. તેમને અનેક પુરસ્કારોથી નવાજવામાં આવ્યા છે. બનારસ હિંદુ યુનિવર્સિટી અને ખૈરાગઢ યુનિવર્સિટીએ બિરજુ મહારાજને માનદ ડોક્ટરેટની પદવી આપી.



તેમના મૃત્યુની જાણ સૌપ્રથમ તેમના પૌત્ર સ્વરાંશ મિશ્રાએ સોશિયલ મીડિયા પોસ્ટ દ્વારા કરી હતી. તેમણે લખ્યું, ‘અત્યંત દુખ સાથે કહેવું પડે છે કે આજે અમે અમારા પરિવારના સૌથી પ્રિય સભ્ય પંડિત બિરજુજી મહારાજને ગુમાવ્યા છે. તેમણે 17 જાન્યુઆરીએ અંતિમ શ્વાસ લીધા હતા. મૃતકના આત્માની શાંતિ માટે પ્રાર્થના.

લખનૌના કથક પરિવારમાં જન્મેલા બિરજુ મહારાજના પિતાનું નામ અચ્છન મહારાજ હતું, જ્યારે તેમના કાકાનું નામ શંભુ મહારાજ હતું. બંનેના નામ દેશના પ્રખ્યાત કલાકારોમાં સામેલ હતા. નવ વર્ષની ઉંમરે પિતાના અવસાન પછી પરિવારની જવાબદારી બિરજુ મહારાજના ખભા પર આવી ગઈ. તેમ છતાં, તેણે તેના કાકા પાસેથી કથક નૃત્યની તાલીમ લેવાનું શરૂ કર્યું અને જીવનની સફર શરૂ કરી.

બોલિવૂડની ઘણી ફિલ્મો માટે ડાન્સ કોરિયોગ્રાફ કર્યો છે



બિરજુ મહારાજે દેવદાસ , દેઢ ઇશ્કિયા , ઉમરાવ જાન અને બાજી રાવ મસ્તાની જેવી ઘણી બોલીવુડ ફિલ્મો માટે નૃત્ય નિર્દેશન કર્યું હતું . આ સિવાય તેણે સત્યજીત રેની ફિલ્મ ‘ ચેસ કે ખિલાડી’માં પણ સંગીત આપ્યું હતું . વિશ્વરૂપમ ફિલ્મમાં તેણીની ડાન્સ કોરિયોગ્રાફી માટે તેણીને 2012 માં રાષ્ટ્રીય ફિલ્મ પુરસ્કારથી નવાજવામાં આવ્યા હતા . આ ઉપરાંત, વર્ષ 2016 માં, તેને બાજીરાવ મસ્તાનીના ગીત ‘ મોહે રંગ દો લાલ’ની કોરિયોગ્રાફી માટે ફિલ્મફેર એવોર્ડ મળ્યો હતો .



તેમના મૃત્યુ પર, પ્રખ્યાત ગાયક અદનાન સામીએ સોશિયલ મીડિયા પર લખ્યું, ‘મહાન કથક નૃત્યાંગના પંડિત બિરજુ મહારાજ જીના નિધનના સમાચારથી ખૂબ જ દુઃખી છું. આજે આપણે કલા ક્ષેત્રે એક અનોખી સંસ્થા ગુમાવી છે. તેમણે પોતાની પ્રતિભાથી પેઢીઓને પ્રભાવિત કરી છે.


Post Views: 665